ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТТЕР ЖӘНЕ
МЕМЛЕКЕТТІК ҚОЛДАУ ШАРАЛАРЫ

Жан басына шаққандағы орташа табысы облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада белгіленген кедейлік шегінен аспайтын, шартсыз және шартты ақшалай көмек түріндегі ҚР азаматтарына, оралмандарға, босқындарға, ҚР тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға көрсетіледі. Атаулы әлеуметтік көмек отбасының оны алуға құқығы бар әрбір мүшесіне тағайындалады.
Шартсыз ақшалай көмек көрсетіледі:

• жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шараларына қатысуға мүмкіндігі шектеулі жалғызілікті және (немесе) жалғыз тұратын аз қамтылған адамдарға
• бірінші немесе екінші топтағы мүгедектік;
• екі айдан астам еңбекке уақытша жарамсыздық мерзімі белгіленуі мүмкін аурудың болуымен байланысты.
• отбасының барлық еңбекке қабілетті мүшелері бірінші немесе екінші топтағы мүгедектер болып табылатын және (немесе) екі айдан астам еңбекке уақытша қабілетсіздік мерзімі белгіленуі мүмкін аурулары бар және (немесе): жеті жасқа дейінгі балаға; мүгедек балаға; бірінші немесе екінші топтағы мүгедекке; бөгденің күтіміне және көмегіне мұқтаж қартқа күтімді жүзеге асыратын табысы аз отбасыларға

Шартты ақшалай көмек «Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 2-бабының 4-тармағында көрсетілген адамдарды (отбасыларды) қоспағанда, жалғызілікті және (немесе) жалғыз тұратын еңбекке қабілетті табысы аз адамдарға, сондай-ақ құрамында еңбекке қабілетті мүшесі (мүшелері) бар табысы аз отбасыларға, оның ішінде бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып табылатын жеке тұлғалар жұмыспен қамтуға жәрдемдесу және (немесе) қажет болған кезде әлеуметтік бейімдеу шараларына қатысқан жағдайда көрсетіледі.

Тұрғылықты жері бойынша халықты жұмыспен қамту орталығында (ол болмаған жағдайда – кент, ауыл, ауылдық округ әкімдігінде) Орталықпен бірлесіп көмектің жеке жоспарын жасағаннан және әлеуметтік келісімшарт жасасқаннан кейін кеңес беру нәтижелері бойынша
Атаулы әлеуметтік көмек мөлшерінің өзгеруі немесе оны алу құқығы үшін негіз болуы мүмкін мән-жайлар туындаған жағдайда, атаулы әлеуметтік көмек алушы он жұмыс күні ішінде олар туралы халықты жұмыспен қамту орталығын, ал ауылдық жерде кент, ауыл, ауылдық округ әкімін хабардар етуге міндетті.

Қайда бару керек?

• Тұрғылықты жері бойынша халықты жұмыспен қамту орталығы
• Ол болмаған жағдайда – кент, ауыл, ауылдық округ әкімдігіне.

Уәкілетті орган жан басына шаққандағы орташа табыс пен облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада белгіленген отбасының кәмелетке толған әрбір мүшесіне есептелген кедейлік шегінің айырмасы түрінде есептейді.
Отбасының құрамы және табысы өзгерген жағдайда тағайындалған атаулы әлеуметтік көмектің мөлшері қайта есептеледі.
Жан басына шаққандағы орташа табыс – отбасының жиынтық табысының айына отбасының әрбір мүшесіне келетін үлесі.
Жиынтық табыс – атаулы әлеуметтік көмек тағайындау кезінде ескерілетін табыс түрлерінің сомасы
Қазақстан Республикасы бойынша кедейлік шегінің мөлшерін орталық атқарушы орган мемлекеттің экономикалық мүмкіндіктеріне қарай пайыздық мәнде орта есеппен жан басына шаққандағы ең төмен күнкөріс деңгейінің шамасы негізінде айқындайды. Облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана бойынша кедейлік шегін жергілікті атқарушы органдар тоқсан сайын есептейді.

• Белгіленген үлгідегі өтініш;
• Жеке басын куәландырушы құжат;
• Жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тартылатын еңбекке қабілетті отбасы мүшелері Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 28 сәуірдегі № 279 бұйрығымен бекітілген «Жұмыс іздеп жүрген адамдарды тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жұмыс іздеп жүрген адам ретінде тіркеуге өтініш ұсынады.

Он алты жасқа толмаған адамның атынан еңбек қызметін жүзеге асыруға ата-анасының немесе оның заңды өкілдерінің бірінің келісімі туралы еркін нысандағы жазбаша өтініш беріледі.
Көрсетілетін қызметті беруші өтінішті қабылдау кезінде мынадай мәліметтерді алу үшін «Электрондық үкімет» шлюзі арқылы мемлекеттік органдар мен ұйымдардың тиісті ақпараттық жүйелеріне сұрау салуды қалыптастырады:

1) өтініш берушінің жеке басын куәландыратын;
2) оралмана мәртебесі туралы;
3) жәрдемақыларды беру жөніндегі уәкілетті ұйымдағы банктік деректемелер туралы;
4) мүгедектікті белгілеу туралы;
5) Қазақстан Республикасының аумағында 2007 жылғы 13 тамыздан кейін жүргізілген тіркеулер бойынша баланың (балалардың) тууын (қайтыс болуын) тіркеу туралы;
6) қорғаншылықты (қамқоршылықты) белгілеу туралы;
7) баланы асырап алу туралы;
8) Қазақстан Республикасының аумағында 2008 жылғы 1 маусымнан кейін жүргізілген тіркеулер бойынша неке қиюды (бұзуды) тіркеу туралы;
9) егер он сегіз жастан жиырма үш жасқа дейінгі асырауындағылар күндізгі оқу нысанының білім алушылары болып табылса – оқу орнында оқу фактісі;
10) кірістер туралы (жалақы, әлеуметтік төлемдер, кәсіпкерлік қызметтен түскен кірістер);
11) жеке кәсіпкердің мәртебесі туралы;
12) өтініш берушіде және оның отбасы мүшелерінде атаулы әлеуметтік көмекті тағайындау, төлеу немесе тағайындауға өтініш беру фактісінің болуы туралы;
13) жеке қосалқы шаруашылықтың болуы туралы;
14) жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тартылатын отбасының еңбекке қабілетті мүшелері үшін еңбек қызметі (бар болса) туралы;
15) жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тартылатын отбасының еңбекке қабілетті мүшелері үшін білімі, біліктілігі, арнайы білімінің немесе кәсіптік даярлығының (бар болса) болуы туралы;
16) алимент туралы не берешектің бар-жоғы туралы;
17) өтініш берушінің отбасы мүшелерінің бас бостандығынан айыру немесе мәжбүрлеп емдеу орындарында болуы туралы.
Өтініш беруші жоғарыда көрсетілген құжаттарды қағаз жеткізгіште ұсынуға құқылы.

«Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен наградталған немесе бұрын «Батыр Ана» атағын алған, І және ІІ дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен наградталған көп балалы аналар

Кез келген уақытта (қажетті талаптарға сәйкес келсе). Жәрдемақы тағайындау үшін өтініш берген (арыз берген) күннен бастап жәрдемақы тағайындалады. Төлем ағымдағы ай үшін және осы жәрдемақы тағайындалған шарттар сақталған кезеңге жүргізіледі.

Қайда бару керек?
·«Азаматтарға арналған үкімет «Мемлекеттік корпорациясы» ҰАҚ;

• «Электронды үкімет» egov.kz веб-порталы.

Төлемақы мөлшері – бекітілген

ҚР азаматтары, шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар, мүгедектік туындаған жағдайда, жәрдемақы алуға өтініш берген уақытқа жұмыс тоқтатылғанына немесе жалғастырылып жатқанына қарамастан.
Жәрдемақы мүгедектік қашан басталғанына қарамастан (жұмыс немесе қызмет кезеңінде, жұмысқа қабылданғанға дейін немесе жұмысты тоқтатқаннан кейін) тағайындалады.
Бір мезгілде әртүрлі мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар алуға құқығы бар адамдарға олардың таңдауы бойынша бір жәрдемақы тағайындалады.
Зейнетақы төлемдерін алуға құқық беретін жасқа толған мүгедектерді қайта куәландыру олардың өтініші бойынша ғана жүргізіледі.

Қандай да бір мерзіммен шектелмей жәрдемақыға құқық пайда болғаннан кейін кез келген уақытта. Жәрдемақылар мүгедектік белгіленген күннен бастап, бірақ оны тағайындауға өтініш жасаған күнге дейін үш айдан аспайтын уақыт бұрын немесе проактивті көрсетілетін қызмет арқылы жәрдемақы тағайындауға келісім алған күнге дейін тағайындалады.

Қайда бару керек?
·Еңбек, әлеуметтік қорғау және көші – қон комитетінің аумақтық бөлімшелері-мүгедектік алғаш рет белгіленген кезде.

• ·«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына;

Төлемақы мөлшері – бекітілген
Ол бірқатар критерийлер негізінде анықталады – ең төменгі күнкөріс деңгейіне тиісті коэффициентті қолдану арқылы.

Қайтыс болған (сот хабар-ошарсыз кетті деп таныған немесе қайтыс болды деп жариялаған) асыраушының асырауында болған отбасы мүшелері

Асыраушысының қайтыс болуы туралы куәлікті немесе адамды хабар-ошарсыз кетті деп тану туралы немесе қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешімін алғаннан кейін

Қайда бару керек?

• ·«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына.
• ·«Электрондық үкіметтің» egov.kz веб-порталы

Төлемақы мөлшері – бекітілген
Ата-анасының екеуі де жоғалған жағдайда:

• жетім балаларға әр балаға 1,54 КМ (66 845 тенге)
• отбасының еңбекке жарамсыз қалған мүшелеріне 0,62 КМ , бірақ отбасының еңбекке жарамсыз барлық мүшелеріне 2,92 КМ -тен артық емес 26 912 теңге – 126 748 теңге

Жәрдемақы сомасы барлық асырауындағыларға тең үлестермен бөлінеді

Жаңа туған баланы (балаларды) туу, асырап алу кезіндегі міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушылар

Жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты еңбекке уақытша жарамсыздық (еңбекке жарамсыздық) парағын алғаннан кейін

Қайда бару керек?

• Өтініш берушінің тұрғылықты жері бойынша «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына.

Табыстың орташа айлық мөлшерін (әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісі ретінде ескерілген) еңбекке жарамсыздық күндері санының тиісті коэффициентіне көбейту жолымен есептеледі. Содан кейін алынған нәтижеден 10% алып тастау керек.
Табыстың орташа айлық мөлшері әлеуметтік төлемге құқық басталған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік 12 айда әлеуметтік аударымдар жүргізілген табыстар сомасын 12-ге бөлу жолымен айқындалады. Тіпті осы кезеңде әлеуметтік аударымдарда үзілістер болса да, кіріс сомасы әлі де 12-ге бөлінеді.
Төлем есептелетін ең жоғары табыс – 10 ең төменгі жалақы (ЕТЖ).
Еңбекке жарамсыздық күндері санының коэффициенті еңбекке уақытша жарамсыздық парағы берілген күндер санын (ең көбі 126-дан 184-ке дейін) күнтізбелік отыз күнге бөлу арқылы айқындалады.
Стандартты Коэффициент мынаған тең 126/30=4,2.
Ядролық сынақтардың әсеріне ұшыраған аумақтарда тұратын әйелдер үшін еңбекке жарамсыздық парағы қалыпты босанған кезде ұзақтығы күнтізбелік 170 күн 27 аптадан бастап беріледі. Сондықтан коэффициент 5,7 болады (170/30=5,7).
Қиын босанған жағдайда немесе екі және одан да көп бала туған кезде күнтізбелік 14 күнге уақытша еңбекке жарамсыздықтың қосымша парағы беріледі.
Яғни, максималды коэффициент 184/30=6,1 болуы мүмкін

Бала күтімін жүзеге асырып отырған және міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінің қатысушысы болып табылмайтын тұлғалар

Бала туғаннан кейін. Төлем баланың туу туралы куәлігінде көрсетілген туған күнінен бастап ол бір жасқа толған күнді қоса алғанға дейін тағайындалады. Бала күтімі жөніндегі жәрдемақыны тағайындауға өтініш жасау мерзімі бала туған күннен бастап 12 айдан аспауға тиіс.

Қайда бару керек?
·Тұрғылықты жері бойынша «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына.

• ·egov.kz веб-порталы.

Төлемақы мөлшері – бекітілген

Мемлекеттік корпорацияға*:

• Бала туғанда берілетін жәрдемақыны тағайындау үшін өтініш;
• Өтініш берушінің жеке басын куәландыратын құжат;
• Баланың туу туралы куәлігі (куәліктері) не туу туралы акт (актілер) жазбасы (жазбалары);
• Балаға қорғаншылық (қамқоршылық) белгіленген немесе бала асырап алған жағдайда-бұл фактіні растайтын құжат;
• Көрсетілетін қызметті алушының деректері баланың туу туралы куәлігіндегі деректермен сәйкес келмеген жағдайда – неке қию (бұзу) туралы куәлік;
• Өтінішті және қажетті құжаттарды үшінші тұлғалар берген жағдайда – сенімхат.

* Көрсетілген құжаттардағы ақпарат мемлекеттік ақпараттық жүйелермен расталған кезде жеке басын куәландыратын құжатты, баланың (балалардың) туу туралы куәлігін не Қазақстан Республикасының аумағында 2007 жылғы 13 тамыздан кейін жүргізілген тіркеулер бойынша туу туралы актілік жазбадан үзінді көшірмені, Қазақстан Республикасының аумағында 2008 жылғы 1 маусымнан кейін жүргізілген тіркеулер бойынша неке қию (бұзу) туралы куәлікті, балаға қорғаншылық (қамқоршылық) белгілеуді немесе бала асырап алуды растайтын құжатты ұсыну талап етілмейді.

Порталға:

• Жәрдемақы тағайындау үшін өтініш берушінің ЭЦҚ-мен куәландырылған электрондық өтініш;
• Жәрдемақы тағайындау туралы ақпарат алу үшін өтініш берушінің ЭЦҚ-мен куәландырылған электрондық сұрау салуы.

Мүгедек баланы (мүгедек балаларды) тәрбиелеп отырған анаға немесе әкеге, бала асырап алушыға, қорғаншыға (қамқоршыға) (бұдан әрі – мүгедек баланы тәрбиелеушіге берілетін жәрдемақы)

Жәрдемақы өтініш берген күннен бастап баланың мүгедектігінің барлық кезеңіне (18 жасқа дейін) ай сайын төленеді.

Қайда бару керек?
·Тұрғылықты жері бойынша «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына;
·Еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің аумақтық бөлімшелеріне;

• ·«Электрондық үкіметтің» egov.kz веб-порталы.

Төлемақы мөлшері – бекітілген

Мемлекеттік корпорацияға:

• Белгіленген үлгідегі өтініш;
• Жеке басын куәландырушы құжат;
• Баланың (балалардың) туу туралы куәлігі (куәліктері) немесе туу туралы актілік жазбадан үзінді көшірме;
• Баланың мүгедектігі туралы анықтама;
• Банк есепшотының нөмірі туралы мәлімет;
• Өтініш беруші мен баланың деректерінде алшақтық болған жағдайда неке қию (бұзу) туралы куәлік;
• Балаға қорғаншылық (қамқоршылық) белгіленген немесе бала асырап алған жағдайда – балаға қорғаншылық (қамқоршылық) белгіленгенін немесе бала асырап алынғанын растайтын құжат;
• Көрсетілетін қызметті алушының жеке басын куәландыратын құжатты, баланың (балалардың) туу туралы куәлігін немесе туу туралы актілік жазбадан үзінді көшірмені (Қазақстан Республикасының аумағында 2007 жылғы 13 тамыздан кейін жүргізілген тіркеулер бойынша), неке қию туралы куәлікті (Қазақстан Республикасының аумағында 2008 жылғы 1 маусымнан кейін жүргізілген тіркеулер бойынша), қорғаншылықты (қамқоршылықты) белгілеуді растайтын құжатты, баланың мүгедектігі туралы анықтаманы, банк шотының нөмірі туралы мәліметтерді ұсыну жәрдемақыларды беру жөніндегі уәкілетті ұйымда көрсетілген құжаттарда қамтылған ақпарат мемлекеттік ақпараттық жүйелерде расталған кезде талап етілмейді.

Порталға:

• Көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ-мен куәландырылған электрондық құжат нысанындағы «электрондық үкімет» веб-порталы арқылы өтініш;
• Баланың (балалардың) туу туралы куәлігін немесе 2007 жылғы 13 тамыздан кейін Қазақстан Республикасының аумағында жүргізілген тіркеулер бойынша туу туралы актілік жазбадан, 2008 жылғы 1 маусымнан кейін Қазақстан Республикасының аумағында жүргізілген тіркеулер бойынша неке қию (бұзу) туралы куәліктен, балаға қорғаншылық (қамқоршылық) белгілеуді немесе бала асырап алуды растайтын құжаттан, сондай-ақ баланың мүгедектігі туралы анықтамадан үзінді көшірмені көрсетілетін қызметті беруші «Электрондық үкімет» шлюзі арқылы тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алады.

Бірге тұратын 4 және одан да көп кәмелетке толмаған балалары, оның ішінде кәмелеттік жасқа толғаннан кейін білім беру ұйымдарын бітіретін уақытқа дейін (бірақ жиырма үш жасқа толғанға дейін) орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысаны бойынша оқитын балалары бар отбасыларға көрсетіледі.
Отбасының табысына қарамастан тағайындалады.

Жәрдемақы өтініш берген күннен бастап тағайындалады. Үміткер өтініш берген күннен бастап.

Қайда бару керек?
·Жәрдемақы тағайындау жөніндегі уәкілетті органға

• ·«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына

Төлемақы мөлшері – бекітілген
Алынатын жәрдемақы мөлшерін ұлғайтуға немесе азайтуға ықпал ететін отбасының құрамы өзгерген жағдайда, жәрдемақы мөлшерін өзгерту тиісті құқық туындаған күннен бастап, бірақ оны тағайындаған кезден кейін ғана жүргізіледі.

Бала кезінен бірінші топтағы мүгедектердің заңды өкілдеріне (әрекетке қабілетсіз, әрекетке қабілеті шектеулі немесе қамқорлыққа мұқтаж).

Бала кезінен бірінші топтағы мүгедектік алғаш рет белгіленген кезде. Жәрдемақы бала кезінен бірінші топтағы мүгедек немесе оның заңды өкілі өтініш берген күннен бастап бала кезінен бірінші топтағы мүгедектік белгіленген бүкіл кезеңге тағайындалады.

Қайда бару керек?
·Жәрдемақы тағайындау жөніндегі уәкілетті органға;
·«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына;
·«Электрондық үкіметтің»egov.kz веб-порталына;

• ·Бала кезінен бірінші топтағы мүгедектік алғаш рет белгіленген кезде – тұрғылықты жері бойынша МӘС бөлімшесіне.

Төлемақы мөлшері – бекітілген

Мемлекеттік корпорацияға:

• Өтініш;
• жеке басын куәландырушы құжат;
• қорғаншылық (қамқоршылық) белгіленгенін растайтын құжат);
• Жәрдемақы беру жөніндегі уәкілетті ұйымдағы банктік шот нөмірі туралы мәліметтер;
• Бала кезінен бірінші топтағы мүгедекке күтім жасайтын адамның әрекет қабілеттілігі туралы мәліметтер.

Порталға:
Бала кезінен бірінші топтағы мүгедектің күтіміне байланысты жәрдемақыны тағайындауға өтініш «электрондық үкімет» веб-порталы арқылы көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ-мен куәландырылған электрондық құжат нысанында.

• Өтініш берушінің және бала кезінен бірінші топтағы мүгедекке күтім жасауды жүзеге асырушы ретінде айқындалған адамның жеке басын куәландыратын және тұрғылықты жері бойынша тіркелетін мәліметтер (күтімді жүзеге асырушы ретінде айқындалған адамның бір қала және (немесе) аудан шегінде тұру фактісін растау үшін және бала кезінен бірінші топтағы мүгедекке), сондай-ақ банк шотының нөмірі туралы мәліметтерді Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес мемлекеттік органдардың және (немесе) ұйымдардың ақпараттық жүйелеріне сауалдарға сәйкес тиісті мемлекеттік ақпараттық жүйелерден алады.

Міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушы қайтыс болған (сот хабар-ошарсыз кетті деп таныған немесе қайтыс болды деп жариялаған) асыраушының асырауында болған отбасы мүшелері:
·Балалар, оның ішінде асырап алынған балалар
·Егер 18 жасқа толғанға дейін мүгедек болса, 18 жасқа толмаған және осы жастан асқан ағалы-інілер, апалы-сіңлілер мен немерелер (егер олардың еңбекке қабілетті ата-аналары болмаса немесе ата-анасынан алимент алмаса.
·Көрсетілген 18 жастан асқан, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында күндізгі оқу нысанында білім алатын немесе білім алатын адамдар – оқуды бітіретін уақытқа дейін, бірақ 23 жасқа толғанға дейін.
·Ата-анасының біреуі немесе жұбайы не атасы, әжесі, аға-інісі немесе апа-сіңлісі жасына және еңбекке қабілеттілігіне қарамастан, егер ол қайтыс болған асыраушының 3 жасқа толмаған балаларын, аға-інілерін, апа-қарындастарын немесе немерелерін бағып-күтумен айналысса (айналысса).

Асыраушысының қайтыс болуы туралы куәлікті немесе адамды хабар-ошарсыз кетті деп тану туралы немесе қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешімін алғаннан кейін.

Қайда бару керек?

• «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына.

Жалақының ең төменгі мөлшерінің (әлеуметтік төлемге құқық туындаған күнге белгіленген) 55%-ын шегере отырып, табыстың орташа айлық мөлшерін табысты ауыстырудың, асырауындағылар санының және қатысу өтілінің тиісті коэффициенттеріне көбейту жолымен айқындалады.
Табыстың орташа айлық мөлшері әлеуметтік төлемге құқық басталған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік 24 айда әлеуметтік аударымдар жүргізілген табыстар сомасын 24-ке бөлу жолымен айқындалады. Тіпті осы кезеңде әлеуметтік аударымдарда үзілістер болса да, кіріс сомасы әлі де 24-ке бөлінеді.
БЖТ төлеушілер болып табылатын жеке тұлғалар үшін әлеуметтік аударымдар жүргізілген әрбір ай үшін табыс тиісті қаржы жылына белгіленген бір ең төменгі жалақы мөлшері деңгейінде қабылданады.
Жұмыс берушіден және БЖТ төлеуші болып табылатын жеке тұлғадан бір кезең үшін әлеуметтік аударымдар түскен жағдайда, жеке тұлғаның табысы Қорға әлеуметтік есептеу жүргізілген кіріс деңгейінде қабылданады.
Жыл сайын асыраушысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлемнің мөлшері республикалық бюджеттен төленетін осыған ұқсас төлемді индекстеуге сәйкес келетін деңгейге индекстеледі.
Асырауындағы адамдар санының коэффициенті асырауында болған адамдар санына қарай айқындалады:
·асырауындағы бір адам үшін 0,5;
·асырауындағы екі адам үшін – 0,65;
·асырауындағы үш адам үшін – 0,8;
·асырауындағы төрт және одан да көп адамдар үшін-1,0.
Бұл ретте табысты ауыстыру коэффициенті және қатысу өтілінің коэффициенті «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы № 286-VІ Заңы 20-бабының 4-тармағына сәйкес айқындалады.

Жаңа туған баланы (балаларды) туу, асырап алу кезіндегі міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушылар

Жүктілікке және босануға, жаңа туған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты еңбекке уақытша жарамсыздық (еңбекке жарамсыздық) парағын алғаннан кейін

Қайда бару керек?

• Өтініш берушінің тұрғылықты жері бойынша «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына.

Табыстың орташа айлық мөлшерін (әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісі ретінде ескерілген) еңбекке жарамсыздық күндері санының тиісті коэффициентіне көбейту жолымен есептеледі. Содан кейін алынған нәтижеден 10% алып тастау керек.
Табыстың орташа айлық мөлшері әлеуметтік төлемге құқық басталған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік 12 айда әлеуметтік аударымдар жүргізілген табыстар сомасын 12-ге бөлу жолымен айқындалады. Тіпті осы кезеңде әлеуметтік аударымдарда үзілістер болса да, кіріс сомасы әлі де 12-ге бөлінеді.
Төлем есептелетін ең жоғары табыс – 10 ең төменгі жалақы (ЕТЖ).
Еңбекке жарамсыздық күндері санының коэффициенті еңбекке уақытша жарамсыздық парағы берілген күндер санын (ең көбі 126-дан 184-ке дейін) күнтізбелік отыз күнге бөлу арқылы айқындалады.
Стандартты Коэффициент мынаған тең 126/30=4,2.
Ядролық сынақтардың әсеріне ұшыраған аумақтарда тұратын әйелдер үшін еңбекке жарамсыздық парағы қалыпты босанған кезде ұзақтығы күнтізбелік 170 күн 27 аптадан бастап беріледі. Сондықтан коэффициент 5,7 болады (170/30=5,7).
Қиын босанған жағдайда немесе екі және одан да көп бала туған кезде күнтізбелік 14 күнге уақытша еңбекке жарамсыздықтың қосымша парағы беріледі.
Яғни, максималды коэффициент 184/30=6,1 болуы мүмкін

Жұмысынан айырылған жағдайда міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысушылар
Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы № 286-VІ ҚРЗ «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» Заңының 22-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің ережелері «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (Салық кодексі) 774-бабына сәйкес бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып табылатын жеке тұлғаларға қолданылмайды.

Қазақстан Республикасының халықты жұмыспен қамту туралы заңнамасына сәйкес жұмыссыз ретінде тіркелгеннен кейін.

Қайда бару керек?
Жұмыссыз ретінде тіркелген кезде халықты жұмыспен қамту орталығына;
«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясында (жұмыссыз ретінде тіркеу туралы мәліметтер болған кезде);

• «Электрондық үкімет» веб-порталы арқылы www.egov.kz Еңбек кодексінің 52-бабы 1-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша жұмысынан айырылған адамдарды қоспағанда, жұмыссыз ретінде тіркелгені туралы мәліметтер болған кезде.

Табыстың орташа айлық мөлшерін табысты ауыстырудың және қатысу өтілінің тиісті коэффициенттеріне көбейту жолымен айқындалады.
Табыстың орташа айлық мөлшері (әлеуметтік аударымдарды есептеу объектісі ретінде ескерілген) жұмысынан айырылу жөніндегі әлеуметтік төлемге құқық басталған айдың алдындағы соңғы күнтізбелік 24 айда әлеуметтік аударымдар жүргізілген табыстар сомасын жиырма төртке бөлу арқылы айқындалады. (осы кезеңде әлеуметтік аударымдарда үзілістер болғанына қарамастан)
Табысты алмастыру коэффициенті 0,4 құрайды
Қатысу өтілінің коэффициенті «Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы № 286-VІ ҚРЗ Заңының 20-бабының 4-тармағына сәйкес айқындалады және мынаны құрайды:
·Алты айдан аз – 0,1;
·Алтыдан он екі айға дейін – 0,7;
·Он екіден жиырма төрт айға дейін – 0,75;
·Жиырма төрттен отыз алты айға дейін – 0,85;
·Отыз алтыдан қырық сегізге дейін – 0,9;
·Қырық сегізден алпыс айға дейін – 0,95;
·Алпыстан жетпіс екіге дейін – 1,0;
·алпыс және одан да көп айдан бастап – Міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысу өтілінің әрбір он екі айы үшін 1,0-ге 0,02 қосылады.
Төлемдер тағайындалады:
·1 айға – 6 айдан 12 айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда;
·2 айға – 12 айдан 24 айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда;
·3 айға – 24 айдан 36 айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда;
·4 айға – 36 айдан 48 айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда;
·5 айға – 48 айдан 60 айға дейін әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда;
·6 айға – 60 айдан және одан да көп айға әлеуметтік аударымдар жүргізілген жағдайда.

Бала туған кез келген әйел

Бала туғаннан кейін 12 айдан кеш емес

Қайда бару керек?
·Тұрғылықты мекенжайы бойынша «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына;

• ·egov.kz веб-порталы

Төлемақы мөлшері – бекітілген

Еңбек ету қабілетінен айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлем міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесінің қатысушысына әлеуметтік төлем тағайындауға өтініш жасалған уақытта жұмыстың тоқтатылғанына немесе жалғастырылып жатқанына қарамастан тағайындалады

Қордан төленетін әлеуметтік төлемдерге құқық туындаған күннен бастап еңбек ету қабілетінен айырылудың белгіленген бүкіл кезеңіне тағайындалады.
Жалпы еңбек ету қабілетінен айырылу дәрежесі өзгерген жағдайда, әлеуметтік төлем жалпы еңбек ету қабілетінен айырылу дәрежесі өзгерген күннен бастап жалпы еңбек ету қабілетінен айырылудың жаңадан белгіленген дәрежесіне сәйкес келетін мөлшерде жүзеге асырылады. Бұл ретте қор үш жұмыс күні ішінде әлеуметтік төлемдер мөлшерін өзгерту туралы шығарылған шешім туралы Мемлекеттік корпорацияны хабардар етеді.

Қайда бару керек?
·Медициналық-әлеуметтік сараптама бөлімшесіне (жалпы еңбек ету қабілетінен айырылу дәрежесі алғаш рет белгіленген кезде).

• ·«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына (жүгінген кезде жалпы еңбек ету қабілетінен айырылу дәрежесін белгілеу туралы мәліметтер болған кезде).

Жалақының ең төмен мөлшерінің (әлеуметтік төлемге құқық туындаған күнге республикалық бюджет туралы заңда белгіленген) 55% – ын алып тастағандағы табыстың орташа айлық мөлшерін табысты ауыстырудың, еңбек ету қабілетінен айырылудың және қатысу өтілінің тиісті коэффициенттеріне көбейту жолымен айқындалады.